NHG richtlijn farmacogenetica
Aanpassing van medicijn door het DNA-profiel
Met onderzoek is aangetoond dat bij 30% van de gebruikers van een specifiek medicijn variaties in het DNA-profiel aanleiding was de medicatie aan te passen.
Voor de Nederlandse bevolking wordt dit geschat op aanpassing van jaarlijks zo’n 200.000 recepten. De NHG (Nederlands Huisartsen Genootschap) stelt terecht de vraag wanneer het voor een huisarts zinvol is zo’n onderzoek aan te vragen. Volgens de NHG is farmacogenetisch onderzoek al zinvol als er sprake is van een onverwacht sterke bijwerking, als er te weinig effect van het medicijn is of wanneer er negatieve ervaringen zijn met hetzelfde medicijn bij een eerstegraads familielid of een afwijkende reactie als meerdere medicijnen worden gebruikt.
De NHG geeft ook aan dat voordat farmacogenetisch onderzoek wordt overwogen, ook gekeken moet worden naar andere factoren, als therapietrouw, interacties met leefstijl (voeding en roken) en aanwezige comorbiditeit.
Farmacogenetisch onderzoek
Door toepassen van farmacogenetisch onderzoek voordat een medicijn wordt voorgeschreven meteen met het juiste medicijn en de juiste dosering worden gestart (bijvoorbeeld bij antidepressiva). Ook de apotheker kan een rol spelen. De apotheker kan bijvoorbeeld naar aanleiding van een medicatiebeoordeling of analyse, de huisarts adviseren om in overleg met de patiënt farmacogenetisch onderzoek aan te vragen.
Voor wat betreft vergoeding van farmacogenetisch onderzoek stelt de NHG dat verzekeraars in de regel gericht onderzoek naar onverklaarbare bijwerkingen of onverwachte ineffectiviteit vergoeden.
Het door farmacogenetisch onderzoek gevonden fenotype kan als contra-indicatie worden vastgelegd in het patiëntendossier in het Huisarts Informatie Systeem (HIS). Na het vastleggen toont het HIS bij voorschrijven van een medicijn een concreet doseringsadvies op basis van het farmacogenetische profiel. De apotheker kan de contra-indicatie ook vastleggen in het Apotheek Informatie Systeem (AIS). Langs deze weg is medicatiebewaking van huidige maar ook van toekomstige medicijnen gewaarborgd.
niFGo DNA paspoort
Het niFGo DNA-paspoort is op dit moment het meest uitgebreide farmacogenetische profiel dat in Nederland verkrijgbaar is en waarvoor richtlijnen en adviezen zijn.
In het rapport wordt aan de hand waarvan het paspoort wordt opgesteld, ingegaan op de eventueel gevonden afwijkende activiteit bij het afbreken van medicijnen. In een bijlage bij dit rapport staan de relevante combinaties waarbij een relatie bestaat tussen de variatie in het gen en de medicatie.